Trump áp thuế 46% vào Việt Nam: Chứng khoán “rực lửa”, crypto vẫn giữ nhịp – Vì sao?
Ngày 2/4/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ công bố mức thuế đối ứng 46% lên hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam. Quyết định gây sốc này đã khiến thị trường tài chính toàn cầu rung chuyển, đặc biệt là tại Việt Nam – nơi VN-Index lập kỷ lục giảm sâu nhất trong 25 năm, mất tới 6,68% chỉ trong một phiên. Ngược lại, thị trường tiền mã hóa chỉ chao đảo nhẹ trước khi phục hồi.
Chứng khoán "bốc hơi", nhà đầu tư mất phương hướng
Việc áp thuế cao chưa từng có đã giáng đòn mạnh lên tâm lý nhà đầu tư trong nước. Các doanh nghiệp xuất khẩu – động lực chính của nền kinh tế – đang đối mặt với nguy cơ mất thị phần tại Mỹ. Ngành dệt may, điện tử, gỗ, thuỷ sản bị ảnh hưởng nghiêm trọng, khiến giới đầu tư bán tháo cổ phiếu để cắt lỗ, tạo hiệu ứng domino trên toàn thị trường.
Không chỉ dừng ở góc độ doanh nghiệp, lo ngại tăng trưởng kinh tế chậm lại, thất nghiệp tăng, tiêu dùng sụt giảm cũng làm cho dòng tiền rút mạnh khỏi thị trường. Việc các quỹ ngoại bán ròng trong phiên 3/4 càng khiến VN-Index lao dốc, đồng VND chịu áp lực mất giá.
Niềm tin bị “phá sản” sau kỳ vọng né thuế
Trước đó, nhiều nhà đầu tư từng lạc quan rằng Việt Nam có thể “né” được chính sách bảo hộ của Trump, nhất là khi Mỹ cần đối tác chiến lược tại châu Á để đối trọng với Trung Quốc. Hàng loạt phân tích, nhận định tích cực đã khiến thị trường “ngủ quên trong chiến thắng”. Nhưng rốt cuộc, mức thuế 46% khiến mọi kịch bản lạc quan sụp đổ trong chớp mắt.
Vì sao crypto không sụp đổ theo?
Khác với thị trường cổ phiếu, crypto không phản ánh trực tiếp hiệu suất của bất kỳ nền kinh tế hay doanh nghiệp cụ thể nào. Dù Bitcoin cũng điều chỉnh về mức 82.000 USD sau tin tức, nhưng nhanh chóng phục hồi nhờ vai trò như một “kênh trú ẩn tài sản mới”.
Bối cảnh bất ổn khiến dòng tiền tìm đến những tài sản phi tập trung. Trong khi vàng tiếp tục giữ giá, Bitcoin ngày càng được xem như “vàng kỹ thuật số”. Thị trường crypto tuy biến động cao, nhưng không bị tác động bởi thuế quan hay chính sách thương mại một cách trực tiếp.
Việt Nam sẽ làm gì để xoay chuyển tình thế?
Trước áp lực lớn từ Nhà Trắng, Việt Nam đứng trước ba lựa chọn chính:
Tăng cường vận động hành lang tại Mỹ
Việt Nam từng thành công trong việc “gỡ rối” các căng thẳng với Mỹ, điển hình là vào năm 2019 khi đối mặt nguy cơ bị gắn mác thao túng tiền tệ. Với kinh nghiệm này, nhiều khả năng Việt Nam sẽ chủ động gặp gỡ các quan chức Mỹ, cam kết tăng mua hàng hóa từ Mỹ như máy bay, nông sản… để xoa dịu tình hình.Chuyển hướng chính sách kinh tế
Nếu không thể thay đổi quyết định từ phía Mỹ, Việt Nam sẽ cần nhanh chóng điều chỉnh chiến lược thương mại:
– Đẩy mạnh sản xuất trong các thị trường không chịu thuế
– Tái định hướng chuỗi cung ứng để tránh dán nhãn “Made in Vietnam”
– Tận dụng các hiệp định thương mại như CPTPP, EVFTA để mở rộng xuất khẩu sang châu Âu, Nhật Bản, Canada…
Chấp nhận nhượng bộ chiến lược
Trump thường dùng thuế quan như công cụ để ép đối tác nhượng bộ trong các lĩnh vực khác. Việt Nam có thể sẽ buộc phải:
– Cam kết mua thêm hàng Mỹ
– Điều chỉnh chính sách tỷ giá để tránh bị cáo buộc thao túng tiền tệ
– Đưa ra lập trường rõ ràng hơn trong quan hệ Mỹ – Trung, đặc biệt về hợp tác quốc phòng
Kết luận: Thị trường đang hoảng loạn, nhưng cơ hội vẫn còn
Sự kiện ngày 2/4 là cú sốc lớn với nền kinh tế và thị trường tài chính Việt Nam. Tuy nhiên, đây chưa phải là hồi kết. Với kinh nghiệm điều hành linh hoạt và khả năng phản ứng nhanh, Việt Nam hoàn toàn có thể xoay chuyển tình thế nếu đi đúng hướng.
Điều quan trọng hiện tại là giữ bình tĩnh, theo sát các động thái chính sách từ cả hai phía, và không để tâm lý hoảng loạn làm trầm trọng thêm tình hình. Lịch sử cho thấy, trong khủng hoảng luôn ẩn chứa cơ hội – cho những ai dám hành động sớm và đúng đắn.