Hạ viện Mỹ thông qua dự luật chống CBDC, cuộc chiến giữa quyền riêng tư và đổi mới công nghệ ngày càng gay gắt
Cuộc tranh luận về tương lai tiền tệ kỹ thuật số tại Mỹ tiếp tục nóng lên khi Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hạ viện chính thức thông qua dự luật Anti-CBDC Surveillance State Act (HR 1919) – văn kiện nhằm ngăn chặn việc phát triển đồng tiền số của Ngân hàng Trung ương Mỹ (CBDC). Kết quả bỏ phiếu cho thấy sự chia rẽ rõ rệt với 27 phiếu thuận và 22 phiếu chống.
Dự luật này, do Dân biểu Cộng hòa Tom Emmer đề xuất, được xem như một phản ứng mạnh mẽ trước nguy cơ “chính phủ kiểm soát tài chính công dân” nếu CBDC trở thành hiện thực. Ông Emmer từ lâu đã chỉ trích CBDC là “tiền có thể lập trình” nhằm giám sát, giới hạn hoặc ngăn chặn các hoạt động tài chính trái với ý chí chính phủ. Với quan điểm này, ông coi việc phát hành CBDC là mối đe dọa nghiêm trọng đến quyền riêng tư và tự do tài chính cá nhân.
Tuy nhiên, nỗ lực ngăn CBDC không nhận được sự đồng thuận từ phe Dân chủ. Nữ nghị sĩ Maxine Waters cùng nhiều thành viên đảng này lo ngại rằng việc cấm CBDC sẽ khiến Mỹ tụt hậu trong cuộc đua toàn cầu về đổi mới tài chính số, nhất là khi Trung Quốc, châu Âu và hàng trăm quốc gia khác đang tích cực thúc đẩy phát triển tiền tệ số quốc gia.
Theo thống kê đến cuối năm 2023, hơn 130 quốc gia – chiếm đến 98% GDP toàn cầu – đã bước vào cuộc chơi CBDC, trong đó 66 nước đang ở giai đoạn nghiên cứu và thử nghiệm sâu rộng. Ngược lại, tại Mỹ, CBDC vẫn là chủ đề gây tranh cãi, chưa có định hướng cụ thể.
Tháng 1 vừa qua, Tổng thống Donald Trump cũng thể hiện lập trường rõ ràng khi ký sắc lệnh hành pháp cấm triển khai CBDC, viện dẫn lý do bảo vệ chủ quyền quốc gia, ổn định tài chính và quyền riêng tư công dân. Sắc lệnh của ông được đánh giá là đồng thuận với nỗ lực lập pháp của Tom Emmer, củng cố thêm làn sóng phản đối CBDC trong giới cánh hữu.
Trong khi đó, các quan chức chủ chốt như Chủ tịch Fed Jerome Powell và Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent cũng cùng quan điểm. Ông Powell khẳng định Cục Dự trữ Liên bang không có kế hoạch phát hành bất kỳ dạng tiền số nào trong tương lai gần, còn ông Bessent cho rằng không có nhu cầu thực tế về một CBDC vào thời điểm hiện tại.
Dự luật chống CBDC hiện đã vượt qua Ủy ban Dịch vụ Tài chính và chuẩn bị tiến tới vòng bỏ phiếu tại Hạ viện. Dù cơ hội thông qua tại Thượng viện vẫn còn là dấu hỏi lớn, rõ ràng rằng cuộc chiến chính trị xoay quanh tương lai tiền tệ số của nước Mỹ sẽ tiếp tục là chủ đề nóng bỏng trong thời gian tới – nơi mà quyền riêng tư và đổi mới công nghệ đang trở thành hai thái cực ngày càng khó dung hòa.