Cuộc chiến pháp lý giữa hai ông lớn DeFi bùng nổ
Bancor – nền tảng khai phá mô hình tạo lập thị trường tự động (AMM) – chính thức đệ đơn kiện Uniswap lên Tòa án Quận Nam New York. Theo cáo buộc, Uniswap Labs và Uniswap Foundation đã sử dụng trái phép sáng chế cốt lõi của Bancor, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ đã được cấp từ năm 2017.
Sáng chế mà Bancor đề cập là công nghệ “constant product AMM” – một đột phá toán học cho phép xây dựng pool thanh khoản không cần bên trung gian. Công nghệ này được Bancor phát triển từ năm 2016 và nhanh chóng trở thành nền tảng kỹ thuật cho nhiều sàn phi tập trung (DEX) ngày nay.
Tuy nhiên, Bancor cho rằng Uniswap – được ra mắt vào năm 2018 – đã “mượn” ý tưởng này để tạo dựng đế chế Uniswap mà không hề xin phép hay trả phí bản quyền. Với tổng khối lượng giao dịch tích lũy vượt 2.800 tỷ USD, Uniswap hiện là DEX lớn nhất thế giới – một thành công mà Bancor tuyên bố được xây trên nền tảng công nghệ của họ.
“Chúng tôi tin vào sự đổi mới và cạnh tranh công bằng. Nhưng khi một dự án sử dụng chất xám của chúng tôi để cạnh tranh trực tiếp mà không xin phép, thì đó là sự chiếm dụng trắng trợn. Và chúng tôi không thể làm ngơ,” – Mark Richardson, đại diện Bancor tuyên bố.
Bất công trong sân chơi “phi tập trung”?
Bancor không chỉ yêu cầu được công nhận quyền sở hữu công nghệ, mà còn muốn mở ra một cuộc đối thoại rộng lớn hơn về việc bảo vệ sáng tạo trong lĩnh vực DeFi. Dù hoạt động trong môi trường phi tập trung, Bancor cho rằng DeFi vẫn cần những hàng rào pháp lý để bảo vệ các nhà phát minh khỏi bị gạt khỏi chính trò chơi mà họ đã tạo ra.
Trong bối cảnh hiện tại, sự tương phản giữa hai cái tên trở nên rõ rệt. Theo dữ liệu từ DefiLlama ngày 21/05/2025, Uniswap dẫn đầu thị trường DEX với gần 4,7 tỷ USD giao dịch mỗi ngày. Trong khi đó, Bancor tụt xa ở vị trí 142, chỉ đạt chưa đến 520.000 USD giao dịch/ngày – con số khiến nhiều người lầm tưởng rằng Bancor là kẻ đi sau, chứ không phải người khai sáng.
Bằng việc đưa vụ việc ra tòa, Bancor đang thách thức không chỉ Uniswap, mà cả hệ sinh thái DeFi: Liệu ngành công nghiệp này có thực sự bảo vệ được sự đổi mới, hay đang vô tình tiếp tay cho các “gã khổng lồ” chiếm quyền kiểm soát?
Vụ kiện hiện vẫn đang chờ tòa án thụ lý và xét xử, nhưng tiếng vang từ động thái của Bancor đã khiến cộng đồng DeFi rúng động. Cuộc chiến pháp lý giữa hai trong số những tên tuổi lớn nhất trong lĩnh vực này hứa hẹn sẽ là tiền lệ quan trọng cho cách ngành blockchain đối xử với quyền sở hữu trí tuệ trong tương lai